Tê bì chân tay là một triệu chứng phổ biến, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Vậy, tê bì chân tay uống thuốc gì để giảm nhanh các triệu chứng này? Bài viết dưới đây Cell Insight sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại thuốc điều trị hiệu quả, nguyên nhân, biểu hiện và cách chữa trị tê bì chân tay tại nhà.
Nội dung bài viết
Nguyên nhân gây ra tê bì chân tay
Tê bì chân tay là hiện tượng mất cảm giác, ngứa ran hoặc có cảm giác như kim châm ở các chi. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các bệnh lý thần kinh, mạch máu, chuyển hóa và các yếu tố khác.
Bệnh lý thần kinh
Những tổn thương hoặc chèn ép dây thần kinh có thể gây ra tình trạng tê bì, bao gồm:
- Thoát vị đĩa đệm cột sống: Khi đĩa đệm bị thoát vị, nó có thể chèn ép lên rễ thần kinh, gây tê bì, đau nhức lan từ vùng cột sống xuống tay hoặc chân.
- Đau dây thần kinh tọa: Dây thần kinh tọa chạy từ lưng xuống hai chân. Khi bị chèn ép hoặc tổn thương, người bệnh có thể cảm thấy tê bì, đau nhức lan dọc theo đường đi của dây thần kinh này.
- Viêm đa dây thần kinh: Tình trạng này xảy ra khi nhiều dây thần kinh bị tổn thương, thường gặp ở những người bị bệnh lý tự miễn, tiểu đường hoặc nhiễm trùng.
- Hội chứng ống cổ tay: Khi dây thần kinh giữa ở cổ tay bị chèn ép, người bệnh có thể cảm thấy tê bì, đau nhức, yếu cơ ở bàn tay, đặc biệt là ở ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa.
Bệnh lý mạch máu
Các bệnh liên quan đến mạch máu có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến chi, gây ra hiện tượng tê bì:
- Xơ vữa động mạch: Sự tích tụ mảng bám trong động mạch có thể làm giảm lưu lượng máu đến tay và chân, gây ra tê bì hoặc lạnh chi.
- Bệnh Raynaud: Đây là rối loạn gây co thắt mạch máu tạm thời, đặc biệt là khi tiếp xúc với lạnh hoặc căng thẳng, dẫn đến tê bì, đổi màu da ở ngón tay, ngón chân.
Bệnh lý chuyển hóa
Một số rối loạn chuyển hóa có thể làm tổn thương thần kinh và gây tê bì:
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến biến chứng thần kinh ngoại biên, gây tê bì, ngứa ran hoặc mất cảm giác ở tay và chân.
- Thiếu vitamin B12: Vitamin B12 rất quan trọng cho chức năng thần kinh. Khi thiếu hụt, người bệnh có thể bị tê bì, yếu cơ, chóng mặt hoặc gặp các vấn đề về trí nhớ.
Các nguyên nhân khác
Ngoài các bệnh lý trên, tê bì chân tay còn có thể do những yếu tố khác như:
- Chấn thương: Tổn thương dây thần kinh hoặc xương có thể gây tê bì ở khu vực bị ảnh hưởng.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị ung thư, huyết áp, hoặc bệnh tim mạch có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh, gây tê bì.
- Lạm dụng rượu bia: Rượu bia có thể làm tổn thương thần kinh, gây ra tình trạng bệnh lý thần kinh do rượu.
- Tư thế ngồi hoặc đứng quá lâu: Ngồi bắt chéo chân, giữ một tư thế quá lâu có thể làm chèn ép dây thần kinh hoặc mạch máu, gây tê bì tạm thời.
Nếu tình trạng tê bì kéo dài, kèm theo đau nhức, yếu cơ hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, bạn nên đi khám bác sĩ để tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân tê bì chân tay
Biểu hiện của tê bì chân tay
Tê bì chân tay có thể biểu hiện với nhiều mức độ khác nhau, từ cảm giác khó chịu thoáng qua đến tình trạng mất cảm giác kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Các triệu chứng cụ thể phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, nhưng thường bao gồm:
Cảm giác tê rần, như kim châm ở đầu ngón tay, ngón chân
Đây là triệu chứng phổ biến nhất của tê bì chân tay, thường xảy ra ở đầu ngón tay, ngón chân rồi lan rộng dần. Người bệnh có thể cảm thấy như kiến bò, châm chích hoặc tê buốt, đặc biệt khi chạm vào vật gì đó.
Cảm giác này có thể xảy ra từng đợt hoặc kéo dài liên tục tùy vào mức độ tổn thương thần kinh.
Cảm giác lạnh, yếu cơ ở tay và chân
Một số người có cảm giác tay chân lạnh dù nhiệt độ môi trường bình thường, do tuần hoàn máu kém. Yếu cơ có thể đi kèm với tê bì, khiến người bệnh khó cử động hoặc cảm thấy mất lực khi nắm, cầm nắm đồ vật.
Trong trường hợp nghiêm trọng, tình trạng yếu cơ có thể ảnh hưởng đến khả năng di chuyển hoặc vận động bình thường.
Đau nhức, khó chịu ở các chi
Nhiều người bị tê bì chân tay kèm theo cảm giác đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội, đặc biệt khi dây thần kinh bị chèn ép. Cơn đau có thể lan rộng từ một vùng nhỏ ra toàn bộ bàn tay, bàn chân, thậm chí lan lên cánh tay hoặc đùi.
Một số trường hợp đau tăng lên vào ban đêm, gây khó ngủ hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật, đi lại
Khi tê bì kéo dài và làm ảnh hưởng đến chức năng thần kinh, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật, dễ làm rơi đồ mà không nhận thức được.
Đối với chân, tình trạng tê bì có thể gây mất cảm giác, khiến người bệnh đi lại khó khăn, mất thăng bằng, dễ té ngã.
Một số trường hợp nặng có thể gây co cứng cơ hoặc teo cơ nếu không được điều trị kịp thời.
Biểu hiện tê bì chân tay
Những ai thường mắc tê bì chân tay
Tê bì chân tay có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn do yếu tố tuổi tác, bệnh lý nền hoặc thói quen sinh hoạt. Dưới đây là những đối tượng dễ mắc phải tình trạng này:
Người lớn tuổi
Khi tuổi tác càng cao, hệ thần kinh và hệ tuần hoàn suy giảm, làm tăng nguy cơ rối loạn cảm giác, gây tê bì chân tay.
Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, loãng xương hoặc hẹp ống sống có thể chèn ép dây thần kinh, dẫn đến tê nhức và mất cảm giác ở các chi.
Người lớn tuổi cũng dễ bị xơ vữa động mạch, khiến lưu lượng máu đến tay chân kém đi, gây cảm giác tê bì hoặc lạnh chi.
Người mắc các bệnh lý nền
Ngoài ra, đối tượng người cao tuổi hoặc bệnh nhân mắc các bệnh lý nền cũng tăng nguy cơ mắc chứng tê bì tay chân, cụ thể:
Các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, suy giáp thường ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống thần kinh ngoại biên. Ví dụ, ở người tiểu đường, lượng đường huyết cao kéo dài sẽ làm hỏng lớp màng bảo vệ dây thần kinh, gây ra tình trạng viêm và tổn thương dây thần kinh, dẫn đến bệnh tê bì chân tay.
Người mắc các bệnh lý tim mạch, huyết áp, mỡ máu cao thường khiến tuần hoàn máu kém, đặc biệt ở các chi xa như tay, chân. Khi máu không lưu thông tốt đến các dây thần kinh, các mô dễ bị thiếu oxy và dưỡng chất, gây tê bì tay chân kéo dài.
Người mắc bệnh mạn tính thường bị rối loạn hấp thu hoặc kiêng khem quá mức, dễ dẫn đến thiếu vitamin nhóm B (đặc biệt là B1, B6, B12). Đây là các vitamin cực kỳ quan trọng cho chức năng dẫn truyền thần kinh. Khi thiếu, hiện tượng tê bì chân tay sẽ xuất hiện thường xuyên hơn.
Bệnh nền lâu ngày làm cơ thể suy nhược, giảm khả năng tái tạo và sửa chữa tế bào thần kinh. Những tổn thương nhỏ vốn có thể phục hồi ở người khỏe mạnh thì với bệnh nhân mạn tính, chúng sẽ kéo dài và dẫn đến tê bì tay chân mạn tính.
Người làm việc văn phòng, ít vận động
Ngồi lâu trong một tư thế, đặc biệt là khi làm việc trên máy tính, có thể gây chèn ép dây thần kinh, làm tê bì tay, đau mỏi cổ vai gáy.
Ít vận động cũng làm giảm tuần hoàn máu đến tay chân, gây cảm giác tê rần, lạnh chi.
Thói quen sử dụng chuột, bàn phím nhiều có thể làm tăng nguy cơ hội chứng ống cổ tay, gây tê bì, đau nhức bàn tay.
Người làm việc văn phòng ít vận động
Phụ nữ mang thai
Khi mang thai, cơ thể thay đổi nội tiết tố và tăng cân nhanh, gây áp lực lên hệ thần kinh và mạch máu, dẫn đến tê bì tay chân. Phụ nữ mang thai cũng có nguy cơ thiếu hụt vitamin B12 và canxi, làm ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh và cơ bắp.
Chứng phù nề thai kỳ có thể gây chèn ép mạch máu, dẫn đến tê bì, đặc biệt là ở những tháng cuối thai kỳ.
Những người thường xuyên lao động nặng nhọc
Những người làm công việc bốc vác, vận động mạnh thường xuyên có nguy cơ chấn thương xương khớp, gây chèn ép dây thần kinh và dẫn đến tê bì.
Lặp đi lặp lại các động tác gắng sức có thể làm tổn thương cơ, dây chằng, hoặc gây viêm dây thần kinh, khiến tình trạng tê bì kéo dài. Cầm nắm các vật nặng liên tục cũng có thể gây hội chứng ống cổ tay, làm bàn tay tê mỏi và mất cảm giác.
Những nhóm đối tượng trên cần chú ý đến các dấu hiệu tê bì chân tay để phát hiện và điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe lâu dài.
4 loại thuốc điều trị tê bì chân tay hiệu quả
Việc sử dụng thuốc đặc trị tê bì chân tay cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là một số loại thuốc tê bì chân tay thường được sử dụng:
Thuốc giảm đau – Làm dịu nhanh cảm giác tê và đau nhức
Trong các trường hợp tê bì tay chân kèm đau nhức, bác sĩ thường kê thuốc giảm đau như Paracetamol hoặc Ibuprofen. Các thuốc này có tác dụng làm dịu nhanh cảm giác châm chích, đau mỏi đi kèm tê chân tay, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
Paracetamol được dùng với liều 500mg/lần, cách nhau 4–6 tiếng. Trong khi đó, Ibuprofen thường dùng 200–400mg/lần. Tuy nhiên, người bị tê bì chân tay do bệnh gan, dạ dày cần thận trọng khi sử dụng.
Thuốc điều trị tê bì chân tay giảm đau
Thuốc bổ thần kinh – Cải thiện dẫn truyền thần kinh bị suy giảm
Với những người mắc bệnh tê bì chân tay lâu ngày do thiếu vitamin nhóm B, thuốc bổ thần kinh là lựa chọn hàng đầu. Các loại như Neurobion, Milgamma N chứa B1, B6, B12 giúp phục hồi chức năng dây thần kinh bị tổn thương.
Những loại thuốc điều trị tê bì chân tay này có thể sử dụng theo đường uống hoặc tiêm, tuỳ theo chỉ định của bác sĩ. Đây là nhóm thuốc an toàn, hiệu quả cao nếu tê bì tay chân xuất phát từ nguyên nhân thiếu chất hoặc thoái hóa thần kinh ngoại biên.
Thuốc giãn cơ – Dành cho người tê bì do chèn ép thần kinh
Trường hợp tê bì tay chân do thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, các dây thần kinh bị chèn ép thường gây co cứng cơ. Thuốc giãn cơ như Myonal (Eperisone) hay Baclofen sẽ giúp giảm co thắt, cải thiện lưu thông máu.
Các thuốc này được dùng theo đơn, liều lượng thường từ 50–100mg/ngày chia 2–3 lần. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý vì thuốc có thể gây buồn ngủ và không nên dùng lâu dài.
Thuốc cải thiện tuần hoàn máu – Hỗ trợ hiệu quả trong điều trị tê bì mãn tính
Một số người bị tê bì chân tay do rối loạn tuần hoàn, thiếu máu ngoại vi có thể được chỉ định dùng thuốc như Ginkgo Biloba hoặc Piracetam. Đây là nhóm thuốc giúp tăng lưu lượng máu đến các chi và mô thần kinh.
Ginkgo Biloba thường dùng 80–120mg/ngày, giúp hỗ trợ điều trị hiện tượng tê bì chân tay mạn tính ở người cao tuổi. Piracetam được dùng phổ biến trong các trường hợp thiểu năng tuần hoàn não, tê bì tay chân kéo dài.
Thuốc điều trị tê bì chân tay
Lưu ý khi sử dụng thuốc chữa tê bì chân tay:
- Dù các thuốc điều trị tê bì chân tay, bạn không nên tự ý mua và sử dụng.
- Việc lựa chọn loại thuốc điều trị tê bì chân tay phù hợp cần dựa trên nguyên nhân tê bì chân tay và được bác sĩ chuyên khoa chỉ định.
- Điều trị kết hợp giữa thuốc điều trị tê bì chân tay và vật lý trị liệu, thay đổi lối sống sẽ giúp đẩy lùi hiện tượng tê bì hiệu quả hơn.
Cách chữa tê bì chân tay tại nhà
Ngoài việc sử dụng thuốc điều trị tê bì chân tay, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau để giảm tê bì chân tay tại nhà:
- Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội giúp tăng cường lưu thông máu, giảm tê bì.
- Massage: Massage nhẹ nhàng vùng tay chân bị tê bì giúp giảm đau và thư giãn cơ bắp.
- Ngâm chân nước ấm: Ngâm chân trong nước ấm pha muối hoặc gừng giúp giảm đau và tăng cường lưu thông máu.
- Chườm ấm: Chườm ấm vùng tay chân bị tê bì giúp giảm đau và thư giãn cơ bắp.
- Thay đổi tư thế: Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu ở một tư thế, thường xuyên thay đổi tư thế để giảm áp lực lên các chi.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B12, giúp bảo vệ hệ thần kinh.
Khi nào cần gặp bác sĩ
Nếu tình trạng tê bì chân tay kéo dài hoặc ngày càng nặng hơn. Tê bì kèm theo các triệu chứng khác như đau nhức dữ dội, yếu cơ, mất cảm giác. Bệnh nhân chịu cơn đau kéo dài và tê bì chân tay ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày thì hãy đến gặp bác sỹ chuyên khoa để được tư vấn điều trị.
Tê bì chân tay là một triệu chứng khó chịu, nhưng có thể được điều trị hiệu quả nếu xác định đúng nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị tốt nhất.