Thoái hóa đốt sống cổ là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe lâu dài. Khi tiến triển nặng, tình trạng này có thể dẫn đến hiện tượng thoái hóa đốt sống cổ chèn dây thần kinh, gây đau nhức, tê bì, thậm chí ảnh hưởng đến chức năng vận động và cảm giác. Vậy cụ thể, bệnh này chèn ép dây thần kinh nào, có nguy hiểm không và nên điều trị ra sao?
Bài viết dưới đây Cell Insight sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn từ nguyên nhân, dấu hiệu, hậu quả đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa tình trạng thoái hóa cột sống chèn ép dây thần kinh.
Nội dung bài viết
Thoái hóa đốt sống cổ là gì?
Thoái hóa đốt sống cổ là tình trạng tổn thương mạn tính tại các đốt sống cổ do quá trình lão hóa tự nhiên, tác động cơ học lâu ngày hoặc do yếu tố bệnh lý. Khi sụn khớp và đĩa đệm bị mài mòn, các gai xương hình thành gây chèn ép vào dây thần kinh, mạch máu hoặc tủy sống.
Tình trạng này thường xảy ra ở độ tuổi ngoài 40 và đang có xu hướng trẻ hóa do thói quen ngồi lâu, cúi đầu nhiều đặc biệt ở dân văn phòng, người dùng điện thoại liên tục.
Dấu hiệu phát hiện bệnh thoái hóa đốt sống cổ
Việc phát hiện sớm triệu chứng giúp kiểm soát bệnh tốt hơn. Một số biểu hiện thường gặp:
- Đau vùng cổ gáy: Cơn đau âm ỉ, có lúc lan ra bả vai hoặc cánh tay.
- Tê bì tay chân: Do thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh, người bệnh có cảm giác tê, yếu ở cánh tay, bàn tay.
- Chóng mặt, mất thăng bằng: Khi mạch máu đi qua đốt sống cổ bị chèn ép.
- Cứng cổ vào buổi sáng, cử động khó khăn.
- Đau tăng khi ngồi lâu, làm việc gập cổ hoặc thay đổi thời tiết.
Dấu hiệu thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ chèn dây thần kinh nào?
Cột sống cổ gồm 7 đốt sống (C1-C7), giữa các đốt có đĩa đệm và các lỗ liên hợp – nơi rễ dây thần kinh đi ra. Khi thoái hóa, đĩa đệm lồi ra hoặc gai xương phát triển, chúng sẽ chèn ép vào rễ thần kinh cổ.
Một số rễ thần kinh thường bị ảnh hưởng:
Rễ thần kinh C5
Thoái hóa tại khoảng gian đốt C4–C5 thường chèn ép rễ thần kinh C5, triệu chứng gặp phải bao gồm: đau vùng cổ vai, lan ra bả vai, đặc biệt ở phía trên cánh tay, suy yếu cơ delta, cơ gấp vai – khiến người bệnh khó nâng tay lên cao hoặc với tay gây hạn chế nghiêm trọng trong các hoạt động đưa tay lên đầu (chải tóc, lấy đồ trên cao) và rất dễ nhầm với đau vai gáy thông thường từ đó làm chậm tiến trình điều trị.
Rễ thần kinh C6
Chèn ép thường xảy ra ở đốt C5–C6, triệu chứng điển hình: đau lan từ cổ, qua vai, xuống cẳng tay, đến ngón cái, tê bì, châm chích vùng ngón cái và cẳng tay phía ngoài, suy giảm lực ở cơ nhị đầu và các cơ xoay cổ tay – gây cảm giác tay yếu đi thấy rõ, khó giữ đồ vật hoặc làm việc tinh xảo, người bệnh dễ đánh rơi đồ, mất cảm giác ở vùng tay – tiềm ẩn nguy cơ chấn thương.
Rễ thần kinh C7
Thường bị chèn tại đĩa đệm C6–C7 – vị trí thoái hóa rất phổ biến, nhận thấy rõ nhất là đau cổ lan ra mặt sau cánh tay, tới ngón giữa, mất cảm giác hoặc rối loạn cảm giác ở vùng giữa bàn tay, yếu cơ tam đầu, mất phản xạ gân tam đầu làm giảm khả năng cầm nắm, cổ tay dễ sụp, không thể giữ vật nặng ảnh hưởng cả công việc văn phòng lẫn lao động tay chân.
Rễ thần kinh C8
Gặp khi có thoái hóa hoặc thoát vị tại đốt C7–T1, triệu chứng tê bì lan từ cổ xuống mặt trong cánh tay, vào ngón út và áp út, yếu vận động các cơ nhỏ của bàn tay – đặc biệt là các động tác tinh như viết, bấm điện thoại, cài nút áo làm người bệnh mất dần khả năng điều khiển tay chính xác, dẫn đến rối loạn chức năng tay
Hiện tượng thoái hóa cột sống chèn dây thần kinh không chỉ gây đau đớn mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng nếu không can thiệp kịp thời.
Thoái hóa đốt sống cổ chèn dây thần kinh nào?
Xem ngay:
Tổng hợp các cách chữa thoát vị đĩa đệm tại nhà hiệu quả NHẤT
Thoái hoá cột sống cổ nguyên nhân do đâu? Biểu hiện và triệu chứng của bệnh
Thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh có nguy hiểm không?
Câu trả lời là có, đặc biệt nếu không điều trị đúng cách, tình trạng thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh có thể dẫn đến:
- Yếu liệt tay chân: Chèn ép dây thần kinh kéo dài khiến cơ tay/chân teo, vận động khó khăn.
- Rối loạn cảm giác: Mất cảm giác ở các đầu chi, phản xạ yếu.
- Chèn tủy sống: Trường hợp nặng, ảnh hưởng đến khả năng đi lại, thậm chí liệt.
- Rối loạn tiểu tiện, sinh lý: Nếu tổn thương lan đến tủy sống cổ.
Do đó, người bệnh không nên chủ quan mà cần đi khám ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ, tránh để bệnh tiến triển nặng, khó hồi phục.
Phương pháp chẩn đoán thoái hóa đốt sống cổ
Để xác định chính xác mức độ thoái hóa và tình trạng chèn ép dây thần kinh, các bác sĩ sẽ tiến hành một số kỹ thuật chẩn đoán sau:
- Chụp X-quang cột sống cổ: Cho thấy hình ảnh gai xương, khe khớp hẹp.
- Chụp MRI (Cộng hưởng từ): Xác định rõ vị trí dây thần kinh bị chèn ép, mức độ tổn thương đĩa đệm và tủy sống.
- CT Scan: Hiển thị chi tiết cấu trúc xương, phục vụ đánh giá tiền phẫu.
- Điện cơ (EMG): Kiểm tra chức năng dẫn truyền thần kinh.
Chẩn đoán thoái hóa đốt sống cổ
Cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh
Việc điều trị cần cá nhân hóa tùy theo mức độ chèn ép, tuổi tác và sức khỏe người bệnh. Các phương pháp chính bao gồm:
Điều trị nội khoa
Thoái hóa đốt sống cổ thường gồm các nhóm thuốc như: thuốc giảm đau, chống viêm (Paracetamol, NSAIDs, corticosteroid) giúp kiểm soát triệu chứng; thuốc giãn cơ giúp làm dịu tình trạng co thắt kéo dài; và vitamin nhóm B hỗ trợ phục hồi chức năng dây thần kinh, cải thiện dẫn truyền thần kinh bị tổn thương do chèn ép.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong điều trị thoái hóa đốt sống cổ. Các phương pháp như kéo giãn cột sống, siêu âm trị liệu, điện xung giúp giảm áp lực lên dây thần kinh, từ đó giảm đau và cải thiện vận động. Đồng thời, các bài tập phục hồi chức năng được thiết kế riêng theo từng tình trạng bệnh, dưới sự hướng dẫn của chuyên gia, giúp tăng cường sức mạnh cơ vùng cổ và phòng ngừa tái phát.
Điều trị thoái hóa đốt sống cổ bằng vật lý trị liệu
Tiêm ngoài màng cứng (tiêm corticoid)
Trong trường hợp thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh nặng, gây đau kéo dài và không đáp ứng với điều trị bằng thuốc uống sẽ được chỉ định tiêm ngoài màng cứng để giúp giảm viêm, giảm đau nhanh chóng và cải thiện khả năng vận động.
Phẫu thuật
Phẫu thuật được chỉ định khi thoái hóa đốt sống cổ gây thoát vị nặng, chèn ép tủy sống hoặc dây thần kinh không đáp ứng với điều trị nội khoa. Các kỹ thuật phổ biến bao gồm: cắt bỏ gai xương để giải phóng dây thần kinh, thay đĩa đệm nhân tạo và cố định cột sống bằng nẹp vít nhằm ổn định cấu trúc cột sống và ngăn ngừa tổn thương tiến triển.
Liệu pháp hỗ trợ – Tái sinh tế bào
Một số nghiên cứu mới hiện nay đang thử nghiệm sử dụng tế bào gốc và hoạt chất NMN (nicotinamide mononucleotide) trong tái tạo mô sụn, giảm viêm và hỗ trợ phục hồi thần kinh. Tuy chưa phải phương pháp phổ biến, nhưng hứa hẹn tiềm năng tương lai cho bệnh nhân thoái hóa cột sống chèn ép dây thần kinh.
Liệu pháp tế bào hỗ trợ điều trị thoái hóa đốt sống cổ
Kết luận: Đừng chủ quan với thoái hóa đốt sống cổ chèn dây thần kinh
Thoái hóa đốt sống cổ là bệnh lý tiến triển âm thầm nhưng gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không can thiệp sớm. Đặc biệt khi dây thần kinh bị chèn ép, người bệnh có thể gặp nhiều khó khăn trong vận động, sinh hoạt, thậm chí mất khả năng lao động.
Việc phát hiện sớm, chẩn đoán đúng và điều trị theo hướng đa phương pháp – kết hợp thuốc, vật lý trị liệu và hỗ trợ tái sinh tế bào – chính là chìa khóa giúp kiểm soát và phục hồi hiệu quả.
Nếu bạn đang có dấu hiệu đau cổ, tê tay chân hoặc nghi ngờ thoái hóa cột sống chèn dây thần kinh, đừng chần chừ – hãy đi khám sớm để bảo vệ sức khỏe cột sống ngay từ hôm nay.
Xem ngay:
Nguyên nhân đau dây thần kinh ngoại biên & cách điều trị dứt điểm
Chất dẫn truyền thần kinh là gì? Cơ chế hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh