Ung thư đang ngày càng trở thành nỗi lo lớn không chỉ ở người cao tuổi mà cả giới trẻ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 10 triệu người tử vong vì ung thư – trong đó 30–50% các ca bệnh có thể phòng tránh được nếu áp dụng lối sống lành mạnh và các biện pháp chủ động. Trong bài viết này, Cell Insight sẽ cập nhật những cách phòng chống ung thư được giới chuyên gia đánh giá cao về tính hiệu quả và dễ áp dụng, đồng thời phân tích rõ ưu – nhược điểm của từng phương pháp, để bạn lựa chọn phù hợp với lối sống và điều kiện của mình.

1. Duy trì chế độ ăn lành mạnh, nhiều thực vật

Nghiên cứu cho thấy khoảng 30–35% các loại ung thư có liên quan trực tiếp đến thực phẩm chúng ta nạp vào. Việc ưu tiên thực vật trong khẩu phần ăn giúp bổ sung lượng lớn chất chống oxy hóa tự nhiên, từ đó giảm nguy cơ tổn thương và đột biến DNA – một nguyên nhân then chốt trong quá trình hình thành ung thư. 

Đồng thời, chế độ ăn này còn tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ gan, hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Tuy nhiên, cần duy trì đều đặn trong thời gian dài và khá khó khăn vì nhiều người khó bỏ được thói quen ăn mặn, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn. 

Gợi ý thực tế là nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên cám, các gia vị chống viêm tự nhiên như tỏi, nghệ, gừng; đồng thời hạn chế tối đa thịt đỏ, đồ ngọt công nghiệp và thức ăn nhanh.

2. Không hút thuốc và hạn chế rượu bia

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo mạnh mẽ hút thuốc là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi, thực quản, vòm họng và tụy; trong khi rượu làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan, dạ dày, đại trực tràng và ung thư vú ở nữ giới. Hạn chế các thói quen này là biện pháp phòng chống ung thư không tốn chi phí và có tác động trực tiếp đến sức khỏe toàn thân. Tuy nhiên, hạn chế nằm ở việc cai thuốc và giảm rượu cần sự quyết tâm cao độ, đặc biệt với người nghiện lâu năm; đồng thời đòi hỏi sự hỗ trợ tích cực từ gia đình và xã hội. 

Một số gợi ý hỗ trợ bao gồm tham gia các chương trình cai thuốc chuyên biệt, đồng thời thay thế rượu bia bằng những thức uống lành mạnh như trà xanh, nước ép trái cây nguyên chất, giúp giải độc và cải thiện tâm trạng.

3. Tập thể dục thường xuyên

Vận động thể chất đều đặn là một biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa ung thư nhờ khả năng giảm mỡ nội tạng, kiểm soát đường huyết, điều hòa hormone và giảm tình trạng viêm mạn tính. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp tăng cường đề kháng, cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ phòng tránh các bệnh mãn tính khác như tiểu đường, tim mạch. 

Một lợi ích lớn khác là cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và giúp ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, cần duy trì lịch tập hợp lý và đều đặn; đặc biệt với người lớn tuổi hoặc có bệnh nền, cần có hướng dẫn cụ thể để tránh chấn thương. 

Gợi ý phù hợp là nên vận động ít nhất 150 phút mỗi tuần ở mức độ vừa phải như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội hoặc yoga. Ưu tiên tập luyện ngoài trời để cơ thể hấp thu vitamin D tự nhiên, góp phần nâng cao miễn dịch và tinh thần.

Xem ngay: Rối loạn sắc tố da là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh

4. Kiểm soát cân nặng – giảm mỡ nội tạng

Việc kiểm soát cân nặng không chỉ giúp giảm nguy cơ ung thư mà còn cải thiện toàn diện sức khỏe. Khi giảm được mỡ nội tạng, cơ thể sẽ hấp thụ dinh dưỡng và vận hành hiệu quả hơn, từ đó tăng tác dụng tích cực của chế độ ăn uống, tập luyện và các biện pháp phòng bệnh khác. 

Đồng thời, các chỉ số sức khỏe quan trọng như cholesterol, huyết áp, đường huyết cũng được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, việc giảm cân và kiểm soát mỡ nội tạng đòi hỏi phải kiểm soát khẩu phần ăn rất nghiêm ngặt và duy trì thói quen theo dõi các chỉ số như BMI và vòng bụng định kỳ. 

Đây là một nỗ lực lâu dài nhưng xứng đáng để đầu tư cho sức khỏe và phòng ngừa ung thư bền vững.

5. Giảm stress và ngủ đủ giấc

Căng thẳng kéo dài là yếu tố âm thầm gây hại sức khỏe và làm tăng nguy cơ ung thư. Khi stress, cơ thể sản sinh nhiều cortisol – loại hormone liên quan đến viêm mạn tính và làm suy giảm chức năng miễn dịch. Đồng thời, thiếu ngủ hoặc ngủ không chất lượng khiến nhịp sinh học tế bào bị rối loạn, ảnh hưởng đến quá trình sửa chữa và tái tạo của cơ thể, làm tăng nguy cơ đột biến tế bào dẫn đến ung thư. Đây là biện pháp không tốn kém, chủ yếu dựa vào thay đổi lối sống và thói quen lành mạnh. 

Ngoài ra, giấc ngủ tốt còn giúp phục hồi tinh thần, tăng năng lượng và cải thiện hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, khó khăn thường gặp là môi trường sống hoặc công việc áp lực khiến nhiều người khó kiểm soát stress và duy trì giấc ngủ ổn định. 

Một số gợi ý hữu ích gồm: tập thiền định, hít thở sâu, giới hạn sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ, tạo không gian yên tĩnh, ngủ đúng giờ và tránh caffeine sau 16h để hỗ trợ giấc ngủ sinh lý.

6. Tầm soát ung thư định kỳ

Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn đầu, khi chưa có triệu chứng rõ rệt – từ đó can thiệp kịp thời, tăng khả năng điều trị khỏi và giảm đáng kể tỷ lệ tử vong. Đây là chiến lược được khuyến nghị rộng rãi bởi các tổ chức y tế toàn cầu. Mang lại hiệu quả cao và khả năng phát hiện bệnh trước khi tiến triển nặng. 

Tuy nhiên, tầm soát cần được thực hiện định kỳ và đi kèm một mức chi phí nhất định, đồng thời một số người có thể cảm thấy lo lắng về kết quả xét nghiệm. 

Gợi ý cụ thể: nam giới nên ưu tiên tầm soát ung thư gan, phổi và đại tràng; nữ giới nên tầm soát ung thư vú, cổ tử cung và buồng trứng – đặc biệt khi đã trên 35 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ trong gia đình.

7. Tránh tiếp xúc với chất độc hại, tia UV, ô nhiễm

Đây là những yếu tố gây tổn thương DNA tế bào, làm tăng nguy cơ đột biến và hình thành tế bào ung thư. Tránh tiếp xúc với các tác nhân này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư phổ biến như ung thư da, phổi, bàng quang và máu, đồng thời làm nhẹ gánh nặng giải độc cho gan – cơ quan lọc chất độc của cơ thể. 

Ưu điểm lớn của biện pháp này là khả năng phòng bệnh hiệu quả từ gốc, nhưng điểm khó khăn là trong môi trường đô thị hoặc công nghiệp, việc tránh hoàn toàn các chất độc là không dễ. 

Gợi ý thực tế bao gồm: sử dụng kem chống nắng phổ rộng và mặc đồ dài tay khi ra nắng; hạn chế sử dụng đồ nhựa, đặc biệt là khi đựng thức ăn nóng; tuyệt đối không hâm nóng đồ ăn trong hộp xốp hoặc hộp nhựa kém chất lượng để tránh phát sinh các hợp chất gây ung thư.

8. Bổ sung thực phẩm tăng cường NAD+ tự nhiên

NAD+ (Nicotinamide Adenine Dinucleotide) là một phân tử thiết yếu giúp tế bào sửa chữa DNA, điều hòa trao đổi chất và kéo dài tuổi thọ thông qua việc kích hoạt enzym sirtuins – một yếu tố quan trọng trong kiểm soát lão hóa và phòng ngừa ung thư.

Một số thực phẩm tự nhiên như bơ, bông cải xanh, nấm, đậu nành… chứa các tiền chất như tryptophan, niacin hoặc hợp chất polyphenol có khả năng gián tiếp hỗ trợ tăng NAD+ trong cơ thể. Đây là cách phòng bệnh dễ áp dụng, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe tổng thể. Tuy dễ triển khai, chi phí thấp và phù hợp với mọi đối tượng. Nhưng hàm lượng các tiền chất của NAD+ như NMN hoặc NR trong thực phẩm là rất nhỏ, không đủ tạo ra hiệu ứng sinh học rõ rệt – đặc biệt với những người đang muốn phục hồi tế bào mạnh mẽ, phòng ngừa ung thư hoặc chống lão hóa chuyên sâu.

Vì vậy, với những người có nhu cầu cao hơn, việc kết hợp chế độ ăn uống với các giải pháp bổ sung NAD+ hiện đại như uống NMN hoặc truyền NMN sẽ giúp tối ưu hiệu quả.

Xem thêm: Tổng hợp những thực phẩm chống lão hóa an toàn giúp duy trì tuổi xuân

9. Bổ sung NMN chiết xuất sinh học – bước tiến mới trong y học tái sinh và phòng chống ung thư

Khác với việc tăng NAD+ gián tiếp qua thực phẩm, bổ sung NMN chiết xuất sinh học là một trong những chiến lược đột phá giúp phục hồi và tái tạo cơ thể ở cấp độ tế bào – đặc biệt có giá trị trong phòng chống ung thư và chống lão hóa sinh học.

Khi được hấp thu hiệu quả vào cơ thể, NMN sẽ chuyển hóa thành NAD+ – một phân tử đóng vai trò trung tâm trong kích hoạt enzym sirtuins, sửa chữa DNA tổn thương, tái tạo ty thể và tăng cường hệ miễn dịch. Những cơ chế này hỗ trợ ức chế tế bào ung thư hình thành và làm chậm tiến trình suy thoái tế bào theo tuổi tác.

Ưu điểm nổi bật:

• Tác động sâu đến cơ chế phân tử, hỗ trợ phòng bệnh từ gốc.
• Hiệu quả rõ rệt, đặc biệt với nhóm trung niên, người có dấu hiệu lão hóa sớm.
• Giúp nâng cao đề kháng, giảm viêm mạn tính, cải thiện tinh thần và thể trạng tổng thể.

Tuy nhiên, hiệu quả của NMN phụ thuộc vào công nghệ chiết xuất, độ tinh khiết và khả năng hấp thu sinh học. Do đó, cần lựa chọn các sản phẩm chất lượng cao, được kiểm nghiệm nghiêm ngặt và sử dụng đúng liều lượng theo chỉ dẫn chuyên môn.

Tại Việt Nam, Meijibio là một trong những đơn vị tiên phong ứng dụng NMN chiết xuất sinh học trong các phác đồ hỗ trợ trẻ hóa và phòng bệnh mạn tính cho khách hàng trung niên. Phản hồi thực tế từ khách hàng cho thấy sự cải thiện rõ rệt về năng lượng, giấc ngủ, khả năng tập trung và hệ miễn dịch sau khi sử dụng đúng lộ trình.

10. Sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ miễn dịch

Các hoạt chất sinh học như beta-glucan, fucoidan, curcumin dạng nano hay vitamin D3-K2 đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng tăng cường. Phương pháp này mang đến sự tiện lợi và dễ sử dụng, đồng thời có thể kết hợp linh hoạt với chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh để tăng cường sức đề kháng. 

Tuy nhiên, hiệu quả và an toàn của thực phẩm chức năng rất phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng là yếu tố then chốt. 

Quan trọng hơn, việc dùng thực phẩm chức năng không thể thay thế cho các phương pháp điều trị y khoa chuyên sâu mà chỉ nên xem như biện pháp hỗ trợ bổ sung trong chiến lược phòng chống ung thư toàn diện.

Dù y học hiện đại ngày càng tiến bộ, nhưng cách phòng tránh ung thư hiệu quả nhất vẫn là sự chủ động trong từng thói quen sống hàng ngày. Không cần thay đổi quá nhiều, chỉ cần bạn bắt đầu từ một thói quen nhỏ như ăn uống lành mạnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ hay tham khảo các biện pháp phòng tránh ung thư tiên tiến như truyền NMN, hiệu quả bảo vệ cơ thể sẽ tăng dần theo thời gian.

🧬 Ghi nhớ: Phòng bệnh luôn rẻ hơn chữa bệnh. Đầu tư cho sức khỏe hôm nay chính là tiết kiệm chi phí điều trị trong tương lai.