Bị suy giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém, gây thiếu hụt hormone cần thiết cho cơ thể. Nguyên nhân gây bệnh đa dạng, từ rối loạn tự miễn, thiếu i-ốt đến tác động của thuốc hay phẫu thuật. Nhận biết sớm các biểu hiện suy giáp và áp dụng cách chữa suy giáp nhanh nhất giúp cải thiện nhanh chóng sức khỏe, ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng. Cùng Cell Insight tìm hiểu ngay sau đây.
Nội dung bài viết
Bệnh suy giáp là bệnh gì?
Suy giáp (Hypothyroidism) là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone cần thiết cho cơ thể, dẫn đến sự chậm lại của các quá trình trao đổi chất. Điều này ảnh hưởng đến nhiều chức năng trong cơ thể, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, tăng cân, và cảm giác lạnh.

Nguyên nhân gây suy giáp
Nguyên nhân suy giáp phổ biến nhất là viêm tuyến giáp Hashimoto, một bệnh tự miễn khiến hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp. Các nguyên nhân khác bao gồm:
- Thiếu i-ốt: I-ốt là khoáng chất cần thiết để sản xuất hormone tuyến giáp. Thiếu i-ốt trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến suy giáp.
- Phẫu thuật tuyến giáp: Loại bỏ toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp có thể làm giảm hoặc ngừng sản xuất hormone.
- Điều trị cường giáp: Sử dụng i-ốt phóng xạ hoặc thuốc kháng giáp để điều trị cường giáp có thể dẫn đến suy giáp.
- Suy giáp bẩm sinh: Một số trẻ sinh ra với tuyến giáp không phát triển đúng cách hoặc không hoạt động.
- Rối loạn tuyến yên: Tuyến yên không sản xuất đủ hormone kích thích tuyến giáp (TSH).

Biểu hiện, dấu hiệu suy giáp

Bệnh suy giáp (hypothyroidism) thường tiến triển chậm và dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác do các triệu chứng ban đầu không rõ rệt. Tuy nhiên, theo thời gian, tình trạng thiếu hụt hormone tuyến giáp sẽ ảnh hưởng trên diện rộng đến các cơ quan và hệ thống trong cơ thể. Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp, được phân nhóm để nhận diện dễ dàng hơn:
Triệu chứng toàn thân và chuyển hóa
- Mệt mỏi kéo dài: Cảm thấy kiệt sức, uể oải ngay cả sau khi ngủ đủ giấc. Đây là biểu hiện phổ biến nhất.
- Tăng cân không rõ nguyên nhân: Dù không ăn nhiều hơn nhưng cân nặng vẫn tăng do chuyển hóa chậm.
- Cảm giác lạnh thường xuyên: Cơ thể kém điều hòa nhiệt độ, dễ bị lạnh dù môi trường không quá lạnh.
- Nhịp tim chậm: Tim đập chậm hơn bình thường, dễ gây chóng mặt hoặc ngất nhẹ.
Triệu chứng về da, tóc và móng
- Da khô, dày, sạm: Da dễ bong tróc, thô ráp, giảm tiết mồ hôi.
- Tóc thưa, dễ gãy rụng: Rụng tóc nhiều, đặc biệt ở vùng đỉnh đầu và chân mày.
- Móng tay dễ gãy, phát triển chậm: Do thiếu hụt chất dinh dưỡng và trao đổi chất kém.
Triệu chứng tiêu hóa – nội tiết
- Táo bón kéo dài: Do nhu động ruột chậm lại.
- Kinh nguyệt bất thường: Chu kỳ kéo dài, máu kinh nhiều, thậm chí mất kinh hoặc rối loạn rụng trứng.
- Giảm ham muốn tình dục, rối loạn rụng trứng, giảm khả năng thụ thai.
Triệu chứng tâm thần – thần kinh
- Trầm cảm, dễ cáu gắt: Thường xuyên cảm thấy chán nản, lo âu, mất động lực.
- Giảm trí nhớ, hay quên: Khó tập trung, suy giảm trí nhớ ngắn hạn.
- Giọng nói khàn, chậm chạp: Do phù nề niêm mạc thanh quản và giảm sức cơ.
Biểu hiện thể chất đặc trưng
- Phù mặt, mí mắt sưng, khuôn mặt tròn và kém linh hoạt.
- Bướu cổ (goiter): Tuyến giáp có thể to ra, nhìn thấy phình nhẹ trước cổ.
- Cơ bắp yếu và đau mỏi: Cảm giác nặng nề, yếu ở tay chân, đặc biệt vào buổi sáng.
Bệnh suy giáp có nguy hiểm không?
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, suy giáp có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Bướu cổ: Tuyến giáp phì đại có thể gây khó nuốt hoặc khó thở.
- Vấn đề tim mạch: Suy giáp có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và suy tim.
- Vô sinh: Nồng độ hormone tuyến giáp thấp có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Tổn thương thần kinh ngoại biên: Suy giáp kéo dài có thể gây tổn thương dây thần kinh ngoại biên, dẫn đến đau, tê và ngứa ran ở tay và chân.Hôn mê phù niêm: Một biến chứng hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng, đặc trưng bởi hôn mê, hạ thân nhiệt, và suy hô hấp.
- Ở trẻ nhỏ: Gây chậm phát triển trí tuệ và thể chất nếu không phát hiện sớm.

Cách điều trị bệnh suy giáp nhanh nhất
Theo Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ, các phương pháp điều trị được đề xuất dựa trên nghiên cứu khoa học và kinh nghiệm lâm sàng nhằm giúp người bệnh lựa chọn cách chữa suy giáp nhanh nhất, hiệu quả và an toàn nhất cho sức khỏe.
1. Sử dụng hormone tuyến giáp tổng hợp – phương pháp điều trị chính
Điều trị suy giáp hiện nay chủ yếu dựa trên việc sử dụng levothyroxine, một dạng hormone tuyến giáp tổng hợp (T4). Mục tiêu là khôi phục nồng độ hormone tuyến giáp về mức bình thường, từ đó cải thiện các triệu chứng như mệt mỏi, tăng cân, lạnh run, trầm cảm, khô da, rụng tóc hay giảm tập trung. Liều thuốc được cá nhân hóa dựa trên chỉ số TSH và T4 tự do, và cần được theo dõi định kỳ mỗi 6–12 tuần để điều chỉnh phù hợp.
Xem thêm: Bệnh tự miễn là bệnh gì? Các loại bệnh tự miễn & cách điều trị hiệu quả
Thuốc nên uống vào buổi sáng, khi bụng đói, tránh dùng chung với thực phẩm chứa canxi, sắt hay caffeine.
Người bệnh không nên tự ý thay đổi liều hoặc ngưng thuốc mà không có sự theo dõi của bác sĩ, vì điều này có thể gây rối loạn nội tiết nặng nề, ảnh hưởng tới tim mạch và hệ thần kinh.
Mặc dù đây là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả và chi phí hợp lý, nhưng cần sự kiên trì và tuân thủ nghiêm túc để đạt kết quả tối ưu.

2. Theo dõi và kiểm tra định kỳ
Việc điều trị suy giáp không dừng lại ở việc uống thuốc đều đặn, mà đòi hỏi theo dõi lâm sàng và cận lâm sàng định kỳ để đảm bảo hiệu quả và an toàn lâu dài. Người bệnh cần xét nghiệm máu để đánh giá chỉ số TSH và T4 tự do – đây là hai chỉ số then chốt giúp bác sĩ điều chỉnh liều levothyroxine chính xác.
Ngoài ra, nếu có dấu hiệu bất thường như phù, vàng da, tiểu ít, người bệnh nên xét nghiệm thêm chức năng gan, thận để loại trừ biến chứng. Đồng thời, bác sĩ sẽ đánh giá triệu chứng thực tế như mức độ mệt mỏi, cân nặng, nhịp tim, huyết áp, da tóc… để đảm bảo rằng hormone đang được hấp thụ và chuyển hóa hiệu quả.
Theo dõi định kỳ giúp phát hiện sớm nếu có tình trạng dùng thuốc thiếu hoặc quá liều, và từ đó kịp thời điều chỉnh.

3. Điều chỉnh lối sống hỗ trợ điều trị
Bên cạnh dùng thuốc, thay đổi lối sống hợp lý là yếu tố hỗ trợ quan trọng trong điều trị suy giáp. Về chế độ ăn, người bệnh nên bổ sung i-ốt qua muối i-ốt, selen từ cá biển, hạt Brazil, và kẽm từ thịt đỏ, hải sản – đây đều là vi chất thiết yếu giúp tuyến giáp hoạt động hiệu quả.
Đồng thời, nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm goitrogen sống như đậu nành, cải bắp, củ cải trắng vì các chất này có thể cản trở hấp thu i-ốt nếu dùng quá mức và không qua nấu chín. Về vận động, các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội sẽ giúp cải thiện trao đổi chất, giảm mệt mỏi và kiểm soát cân nặng.
Giấc ngủ và tâm lý cũng rất quan trọng – người suy giáp thường dễ rơi vào trạng thái lo âu, trầm cảm hoặc khó ngủ. Vì vậy, cần ngủ đủ giấc, hạn chế caffeine, và áp dụng kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu, nghe nhạc nhẹ… Một lối sống cân bằng sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống rõ rệt.
Xem ngay: Đau thần kinh tọa có nguy hiểm không? Nguyên nhân, cách điều trị bệnh tận gốc
4. Vai trò tiềm năng của NMN trong hỗ trợ điều trị suy giáp
NMN (Nicotinamide Mononucleotide) là một tiền chất sinh học quan trọng tạo thành NAD+ – coenzyme thiết yếu tác động trực tiếp đế ty thể, nơi sản xuất năng lượng tế bào (ATP). suy giáp, tuyến giáp không sản xuất đủ hormone T3 và T4 khiến quá trình chuyển hóa chậm lại, dẫn đến giảm hoạt động ty thể, thiếu năng lượng tế bào và tăng biểu hiện của các triệu chứng như mệt mỏi mãn tính, lạnh run, tăng cân không kiểm soát và suy giảm nhận thức.
Khi nồng độ NAD+ trong cơ thể suy giảm – chức năng ty thể bị tổn hại, đồng thời khả năng sửa chữa DNA, chống viêm và bảo vệ tế bào cũng suy yếu. Bổ sung NMN giúp phục hồi mức NAD+, từ đó kích hoạt các enzyme sirtuin (đặc biệt là SIRT1 và SIRT3) – những yếu tố quan trọng trong duy trì hoạt động ty thể, điều hòa stress oxy hóa và tăng cường trao đổi chất.
Theo nghiên cứu của Mills et al. (2016) công bố trên Cell Metabolism, việc bổ sung NMN làm tăng nồng độ NAD+ ở gan, cơ xương và mô mỡ trắng, từ đó cải thiện hoạt động ty thể và sản sinh ATP, giúp chuột già tăng sức chịu lạnh – một biểu hiện tương đồng với tình trạng giảm thân nhiệt trong suy giáp.
Tác động chống viêm và hỗ trợ trao đổi chất của NMN cũng được nhấn mạnh trong nghiên cứu của Grozio et al. (2019) trên Nature Communications, cho thấy NMN làm tăng hoạt tính ty thể và điều hòa phản ứng viêm thông qua kích hoạt sirtuin – những yếu tố có ý nghĩa đặc biệt trong bệnh nhân suy giáp có nền viêm thấp mạn tính và chuyển hóa chậm.

Ngoài ra, nghiên cứu lâm sàng ở người lớn tuổi của Yoshino et al. (2021) đăng trên Science ghi nhận rằng bổ sung NMN liều 250 mg/ngày trong 10 tuần giúp cải thiện độ nhạy insulin, tăng cường chức năng cơ và nâng cao mức NAD+ nội bào, mang lại hiệu quả tích cực trong kiểm soát năng lượng và chống lão hóa – rất phù hợp với nhóm bệnh nhân suy giáp có biểu hiện tăng cân, yếu cơ và lão hóa sớm.
NMN có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng mệt mỏi, rối loạn chuyển hóa, giảm năng lượng và giảm hiệu quả điều trị thường gặp ở người suy giáp, đặc biệt là trong các trường hợp không cải thiện đầy đủ dù đã điều trị bằng levothyroxine – một hiện tượng được gọi là “suy giáp dai dẳng” hoặc “kháng điều trị nhẹ”.
⚠️ Lưu ý quan trọng: NMN không thay thế levothyroxine – hormone tuyến giáp tổng hợp vẫn là phương pháp điều trị chính. Việc sử dụng NMN nên có chỉ định và theo dõi của bác sĩ nội tiết, nhất là ở người có bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, hoặc đang dùng thuốc điều trị nội tiết kéo dài.
Câu hỏi liên quan về bệnh suy giáp
- Bệnh suy giáp có thể phòng ngừa được không?
Có thể giảm nguy cơ mắc suy giáp bằng cách:
- Bổ sung đủ i-ốt trong chế độ ăn uống.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về tuyến giáp.
- Tránh tiếp xúc với các chất có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp.
- NMN có thể sử dụng lâu dài không?
Hiện tại, NMN thường được sử dụng như một thực phẩm bổ sung và chưa có đủ dữ liệu về việc sử dụng lâu dài. Người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng NMN, đặc biệt nếu đang điều trị các bệnh lý khác.
Suy giáp là một rối loạn nội tiết phổ biến có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng. Điều trị bằng hormone tuyến giáp tổng hợp là phương pháp chính, và việc bổ sung NMN có thể hỗ trợ cải thiện một số triệu chứng. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định vai trò chính xác của NMN trong điều trị suy giáp. Người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát bệnh hiệu quả.